Cách trang trí bàn thờ ngày Tết đẹp & Kiêng kỵ cần tránh

Tết là ngày lễ trọng đại nhất trong năm của người Việt, đánh dấu sự chia tay với năm cũ và chào đón năm mới. Ngoài việc làm sạch nhà cửa, việc trang trí bàn thờ gia tiên trở thành ưu tiên hàng đầu của mọi gia đình. Trang trí bàn thờ ngày Tết không chỉ là việc đặt những lọ hoa, trái cây, lễ vật… mà còn là sự tôn trọng và tri ân đối với tổ tiên.

Ý nghĩa của việc trang trí bàn thờ ngày Tết

Tết Nguyên Đán không chỉ là dịp lễ trọng đại, mà còn là thời điểm thiêng liêng, nhắc nhở con người về nguồn cội. Trong truyền thống, việc thờ cúng tổ tiên ngày Tết không chỉ là một nghi thức tâm linh mà còn là biểu tượng của tính nhân văn và đạo lý “uống nước nhớ nguồn”.

Quá trình trang trí bàn thờ Tết bao gồm việc lau dọn bàn thờ và bày đồ cúng và thêm những vật phẩm trang trí, thể hiện lòng thành kính và sự biết ơn của con cháu đối với ông bà tổ tiên.

Chính vì thế, trong những ngày cuối năm, các thành viên trong gia đình thường cùng nhau dành thời gian để lau dọn nhà cửa, đặc biệt là bàn thờ, tạo nên không khí tươi mới và trang trọng để chào đón một năm mới.

Nên trang trí bàn thờ Tết khi nào?

Theo quan niệm văn hóa Á Đông, việc lau dọn và trang trí bàn thờ ngày Tết thường được thực hiện sau ngày 23 tháng Chạp để đưa ông Công ông Táo về trời. Giai đoạn này được coi là giai đoạn “thần linh đi vắng” và chuẩn bị đón ông bà tổ tiên về và tận hưởng không khí vui Tết trong gia đình. Gia chủ thường tranh thủ sửa sang bàn thờ để kịp thời tiếp đón ông bà tổ tiên trở về trong đêm giao thừa.

Tuy nhiên, quan điểm của nhiều chuyên gia phong thủy lại cho rằng không cần phải cứ cố định vào một thời điểm cụ thể để lau dọn và trang trí bàn thờ ngày Tết. Từ ngày 23 đến ngày 29 tháng Chạp, gia chủ có thể linh hoạt sắp xếp thời gian để làm sạch bàn thờ, tạo nên không gian gọn gàng, đồng thời đảm bảo việc trang trí được thực hiện một cách cẩn thận và chu đáo.

Những vật phẩm cần có trên bàn thờ ngày Tết

Về cơ bản, các vật phẩm trang trí bàn thờ gia tiên ngày Tết thường có ít thay đổi về số lượng và cách sắp xếp. Các gia đình thường tập trung vào việc lau dọn lư hương, đèn thờ, hóa chân nhang và bày biện đồ lễ để tạo nên không khí trang trọng và linh thiêng.

Theo truyền thống của người Việt, một bàn thờ đẹp ngày Tết Nguyên Đán cần có những vật phẩm nhất định, bao gồm:

• Đồ trang trí: 2 cây đèn cầy (hoặc 2 cây nến thơm) và 2 lọ hoa.
• Đồ thờ cúng: 3 chén rượu, 3 chén nước, hương, hoa tươi, mâm ngũ quả và mâm cơm, bánh chưng.

Trong đó, mâm ngũ quả thường tượng trưng cho ngũ hành Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ, biểu tượng của sự sung túc, bảo vệ và sự tròn đầy. Gia chủ nên chọn hương vòng và hoa tươi để thờ cúng trong những ngày Tết, tạo thêm không khí tươi mới và tăng năng lượng tích cực trong không gian bàn thờ.

Các bước trang trí bàn thờ ngày Tết

Dưới đây là quy trình trang trí bàn thờ giúp bạn có sự chuẩn bị tốt nhất:

Dọn dẹp bàn thờ

Dọn dẹp bàn thờ là bước quan trọng trước khi bắt đầu trang trí, giúp tạo nên không gian linh thiêng và tinh tế. Trước hết, bạn nên vệ sinh bàn thờ một cách cẩn thận để chắc chắn rằng năm mới sẽ mang đến thật nhiều tài lộc và hỷ sự cho gia đình.

Chuẩn bị đồ trang trí trên bàn thờ ngày Tết

Khi sắp xếp lễ vật dâng cúng bàn thờ ngày Tết, bạn cần chuẩn bị đầy đủ các vật phẩm sau:

• Một số bộ quần áo và giấy tiền vàng mã.
• Bình hoa.
• Bình rượu.
• Bánh mứt và cơi trầu.
• Cỗ chay hoặc mặn tùy thuộc vào quan điểm và tín ngưỡng gia đình.

Những lễ vật này không chỉ là biểu tượng của sự kính trọng đối với tổ tiên, thần linh mà còn là cách thể hiện lòng biết ơn và mong muốn mang lại một năm mới tràn đầy niềm vui và hạnh phúc cho cả gia đình.

Trang trí bàn thờ

Để tạo điểm nhấn cho bàn thờ trong ngày Tết và phụ thuộc vào văn hóa của mỗi gia đình, bạn có thể lựa chọn các cách trang trí bàn thờ khác nhau:

• Trang trí bàn thờ ngày Tết bằng trái cây: Sử dụng trái cây tươi mát như quả mâm xôi, dưa hấu, hoặc cây mai đào để tạo nên không khí tươi mới và tràn ngập năng lượng tích cực cho không gian thờ cúng.
• Trang trí bàn thờ Tết bằng hoa: Sắp đặt các bó hoa tươi như hoa đào, hoa mai, hay hoa cúc để tô điểm bàn thờ, tạo nên sự trang trọng và tràn ngập không khí tươi mới.
• Trang trí bàn thờ ngày Tết bằng bánh tét, bánh chưng.
• Trang trí bàn thờ ngày Tết bằng vật phẩm phong thủy.

Kiểm tra lại đồ vật và vị trí 

Khi trang trí bàn thờ, bạn cần chú ý:

• Hoành phi và câu đối: Hoành phi nên treo trên tường ở vị trí chính giữa so với bàn thờ, và câu đối treo hai bên hoành phi.
• Bát hương và đèn: Bát hương lớn nên đặt ở giữa, hai bát hương nhỏ ở hai bên để tạo ra hình tam tài, mang lại tài lộc và may mắn. Ở góc ngoài cùng, bạn có thể đặt nến hoặc đèn dầu.
• Mâm bồng và bình hoa: Mâm bồng và bình hoa nên được đặt hai bên lư hương hoặc ở trước di ảnh.
• Đối với đỉnh hương, nên đặt ở giữa bàn thờ.
• Kỷ chén và hạc thờ: Kỷ chén nên đặt phía trước bát hương và hạc thờ nên đặt hai bên đỉnh hương.
• Vị trí bày trí lễ vật: Lễ vật nên được bày trí hai bên ngang nhau khi trang trí bàn thờ gia tiên. Khi trang trí bàn thờ ông địa hoặc các gia thần khác, nên bày trí sao cho bên trái cao hơn bên phải.

Ngoài ra, mâm ngũ quả cũng là một phần quan trọng không thể thiếu trên bàn thờ ngày Tết, thể hiện sự đa dạng văn hóa và niềm tin trong mỗi gia đình. Nguyên tắc về số 5 trong ngũ quả được coi là biểu tượng của sự phát triển mạnh mẽ và bền vững, góp phần mang lại thịnh vượng và sung túc cho gia chủ.

Cách trang trí bàn thờ Tết đẹp đúng cách

Mỗi vùng miền sẽ có cách trang trí bàn thờ ngày Tết khác nhau:

Trang trí bàn thờ ngày Tết ở miền Bắc

Mặc dù mỗi vùng miền có bản sắc riêng, nhưng đèn thờ, hương và mâm ngũ quả vẫn là những vật phẩm thờ cúng chung cho cả ba miền.

Trong trang trí bàn thờ ngày Tết miền Bắc, mâm ngũ quả không thể thiếu chuối và bưởi. Nải chuối tượng trưng cho sự đoàn tụ, sum vầy, đầm ấm, trong khi quả bưởi với màu vàng tượng trưng cho sự may mắn và tài lộc. Ngoài ra, người dân miền Bắc thường bày biện thêm đào, hồng, cam và quýt.

Mâm cơm cúng gia tiên thường được chuẩn bị rất đầy đủ với các món ăn như bánh chưng, giò lụa, thịt gà, canh xương, dưa hành, xôi, cá. Đặt hai lọ hoa bên trong bàn thờ, còn đèn thờ thường để ra phía ngoài để tăng thêm sinh khí và xua đuổi vận khí xấu. Đồ cúng không thể thiếu bao gồm bình rượu, hương, hoa tươi, 3 chén nước và 3 chén rượu.

Khi bày biện mâm ngũ quả ngày Tết, người miền Bắc thường đặt nải chuối ở dưới cùng, sau đó đặt quả bưởi và sắp xếp thêm các loại hoa quả nhỏ hơn bên ngoài, tạo nên một mâm hao quả đẹp.

Xem thêm:

• Tổng hợp các kiểu trang trí sinh nhật tại nhà đơn giản và đẹp

Trang trí bàn thờ ngày Tết ở miền Trung

Trang trí bàn thờ ngày Tết ở miền Trung có những khác biệt với miền Bắc. Người miền Trung thường không sử dụng những loại trái cây có vị đắng để trưng bày trên bàn thờ. Thay vào đó, họ ưa chuộng những loại trái cây có vị ngọt, tượng trưng cho sự an vui và hạnh phúc.

Ngoài ra, cam và quýt cũng không thường xuất hiện trên bàn thờ, do người miền Trung coi đây là biểu hiện của tình cảm “cam đành, quýt đoạn”. Để tạo nên sự đầy đủ và trang trọng, người miền Trung thường sử dụng các loại bánh kẹo, nước ngọt, trà và hoa cúc vạn thọ, lay ơn để bày biện trên bàn thờ ngày Tết. Điều này không chỉ mang lại vẻ đẹp thẩm mỹ mà còn phản ánh sự chân thành và hi vọng vào năm mới tràn đầy niềm vui và thịnh vượng.

Trang trí bàn thờ ngày Tết ở miền Nam

Trang trí bàn thờ ngày Tết ở miền Nam bao gồm các loại quả: sung, đu đủ, mãng cầu, xoài và dừa. Mỗi loại quả mang theo ý nghĩa tích cực khác nhau:

• Mãng cầu: Biểu tượng cho sự như ý và suôn sẻ.
• Dừa: Tượng trưng cho sự đủ đầy và no ấm.
• Đu đủ: Mang đến ý nghĩa về thịnh vượng và bình an.
• Xoài: Cầu mong cho một năm mới tiêu xài phồn thịnh.
• Sung: Đại diện cho sự sung túc về cả cải và sức khỏe.

Bên cạnh đó, bàn thờ gia tiên miền Nam thường được trang trí với cặp nến lớn, hai quả dưa hấu dán chữ đỏ và những câu đối ý nghĩa, tạo nên không khí trang trọng và tràn đầy ý nghĩa, thể hiện lòng thành kính và hy vọng vào một năm mới thịnh vượng và hạnh phúc.

Xem thêm:

• Hướng bàn thờ theo phong thủy hợp mệnh chuẩn nhất

Cách lau dọn và tỉa chân nhang đúng cách

Khi lau dọn bàn thờ và tỉa chân nhang, bạn cần chú ý:

Lau dọn bàn thờ 

Quy trình lau dọn bàn thờ ngày Tết là một công việc trang trọng và quan trọng, yêu cầu sự chuẩn bị kỹ lưỡng. 

• Trước khi bắt đầu lau dọn bàn thờ, gia chủ nên tắm rửa sạch sẽ và ăn mặc chỉn chu để thể hiện lòng thành ý và tôn trọng với bề trên.
• Nhà cửa cũng cần được lau dọn sạch sẽ, mở rộng các cửa trong nhà để tạo nên không gian thoáng đãng, chào đón không khí của năm mới.
• Chuẩn bị khăn sạch và các vật dụng lau dọn riêng biệt cho bàn thờ. Tiến hành vệ sinh tượng phật, bài vị và đồ thờ cúng trên bàn bằng hỗn hợp rượu trắng pha loãng với nước và gừng hoặc nước hàn the.
• Trước khi bắt đầu dọn dẹp bàn thờ tổ tiên, bạn cần thực hiện việc thắp hương để thông báo cho gia tiên và xin phép sự chấp nhận.
• Đợi cho đến khi hương cháy hết mới tiến hành lau dọn bàn thờ.

Tỉa chân nhang

Quy trình tỉa chân nhang trong việc chuẩn bị bàn thờ ngày Tết là một nghi lễ quan trọng, cần sự tôn trọng và chuẩn bị kỹ lưỡng. 

• Trước khi bắt đầu tỉa chân nhang, bạn nên thắp hương và xin phép của tổ tiên hoặc thần linh.
• Lau dọn bàn thờ, vệ sinh các vật dụng thờ cúng như tượng phật, bài vị và đồ thờ khác.
• Tiến hành tỉa chân nhang một cách cẩn thận và tinh tế. Giữ lại 3 chân nhang có độ dài và hình dáng đồng đều.
• Sau khi tỉa chân nhang, bạn cần thu gom và đốt phần chân nhang để giữ cho không gian thờ cúng luôn sạch sẽ và trang trọng.
• Khi quy trình tỉa chân nhang đã hoàn thành và mọi vật dụng đã được sắp xếp, thắp hương để báo hiệu sự hoàn tất của nghi lễ và sẵn sàng để chào đón tổ tiên.

Xem thêm:

• +30 Mẫu bàn thờ gỗ Mít đẹp, hợp phong thủy 2024

Những đại kỵ cần tránh khi trang trí bàn thờ ngày Tết

Khi trang trí bàn thờ trong những dịp lễ hoặc Tết, bạn cần chú ý:

• Bạn nên tránh sử dụng những bông hoa đã nở to hoặc hoa giả để chưng lên bàn thờ. Để tạo ra một không gian trang trí đẹp và cân xứng, hãy chú ý tỉa hoa và cắm hoa một cách tỉ mỉ.
• Khi chọn bát hương, nên ưu tiên lựa chọn những sản phẩm được làm từ sứ hoặc đồng giúp mang lại nhiều may mắn và tài lộc hơn. Hạn chế sử dụng bát hương làm từ đá hoa cương.
• Hạn chế việc xê dịch bát hương.
• Chọn đèn trang trí có cường độ ánh sáng vừa phải, đặc biệt là đèn màu vàng, màu cam để tạo nên không gian ấm cúng và trang trọng trên bàn thờ.
• Không nên để người làm việc trang trí bàn thờ bị lấm lem bụi đất, vì điều này có thể được coi là thiếu tôn trọng đối với các vị thần và những người thân đã qua đời.

Trên đây là những cách trang trí bàn thờ ngày Tết mà Nội Thất Tứ Gia muốn chia sẻ đến bạn đọc, hy vọng những thông tin này sẽ hữu ích với bạn.

Hotline: 082.555.0.555

Địa chỉ: Số 24-Lô D7, Khu Đô Thị Mới Geleximco, Lê Trọng Tấn, Dương Nội, Hà Đông, Hà Nội.